English / ქართული /








ჟურნალი ნომერი 2 ∘
ჟურნალი N2, 2025წ. შინაარსი

 

 

ჟურნალი „ეკონომიკა და ბიზნესი“, ტომი XVII, N2, 2025წ.

ს ა რ ჩ ე ვ ი

 

ეკონომიკური თეორია ◊ ეკონომიკური პოლიტიკა

 

ელგუჯა მექვაბიშვილი - ახალი მსოფლიო წესრიგის კონტურები და გლობალურ ეკონომიკაში საქართველოს ეფექტიანი ჩართვის პერსპექტივა 
ნოდარ კერესელიძე - საქართველოს სოფლის განვითარების ეროვნული ინტერვენციების შესაბამისობა ევროკავშირის საერთო სასოფლო-სამეურნეო პოლიტიკის (CAP) მიზნებთან

 

ციფრული ეკონომიკა

 

ჟანა თოლორდავა - კომპიუტერული სიმულაციური მოდელების მნიშვნელობა სწავლების ხარისხის ამაღლებაში
ზაზა სოფრომაძე, ნანა შაშიაშვილი, ბესარიონ სიმონიშვილი - ხელოვნური ინტელექტის (AI) ინტეგრაციის ბარიერების დაძლევის სტრატეგია საქართველოს ფარმაცევტულ სექტორში 

 

ბიზნესი ◊ მენეჯმენტი ◊ ტურიზმი


ეთერ ხარაიშვილი, ინეზა გაგნიძე, ია ნაცვლიშვილი, ნინო დამენია, თამარ ათანელიშვილი, თამარ ლაზარიაშვილი, ნინო ლობჟანიძე, ლელა ადუაშვილი - გეოეკონომიკური ფრაგმენტაცია: გამოწვევები და შესაძლებლობები მცირე და საშუალო ბიზნესის განვითარებისათვის საქართველოში
შოთა ვეშაპიძე, რამაზ ოთინაშვილი, მერაბ ვანიშვილი - „კონკურენტული ინტელექტის (CI)“ როლი ბიზნესის კონკურენტული უპირატესობის ჩამოყალიბებაში
ხათუნა ბერიშვილი - საქართველოში მცირე ბიზნესსუბიექტებზე მოქმედი ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორების ნეგატიური შედეგების გამოვლენა და დაძლევა 
ლალი ყიფშიძე - ჯანდაცვის ბიზნესის განვითარების ტენდენციები საქართველოში

მანანა ალადაშვილი, თამარ თამარაშვილი, ნანა რინკიაშვილი, ნელი ცქიტიშვილი - კახეთის რეგიონში ტურისტული მომსახურების მიმწოდებელთა საქმიანობის კვლევითი ანალიზი

 

ფინანსები და საბანკო საქმე ◊ აღრიცხვა, აუდიტი

 

ლეილა ღუდუშაური - ფიზიკური პირების ვადაგადაცილებული სესხების მართვის გამოწვევები და ტენდენციები საქართველოს კომერციულ ბანკებში
აბუბაქარ ჰუალედი, ახმედ მახლუფი, ალი ბენტაიბი, ჰასიბა ალმი - ალჟირის საბანკო სექტორის მიმზიდველობის კვლევა SWOT ანალიზის გამოყენებით
ლია კოდელაშვილი - რა ვიცით შესაბამისობის რისკის შესახებ და შესაძლებელია თუ არა მისი შეფასება 
გიორგი ფარესიშვილი - კაპიტალის ბაზრის ჰაბი პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში: საფონდო ბირჟების განვითარების შედარებითი ანალიზი 

 

კრიტიკა და ბიბლიოგრაფია

 

დავით სიხარულიძე - უმნიშვნელოვანესი სამეცნიერო გამოკვლევა არატრადიციული ეკონომიკის შესახებ

ჩვენი იუბილარები 

პროფესორი ნუგზარ პაიჭაძე - 85 
პროფესორი მირიან ტუხაშვილი - 80 
პროფესორი რევაზ გველესიანი - 70 

ხსოვნა ნათელი

 


პროფესორი რევაზ კაკულია 

 


2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ელგუჯა მექვაბიშვილი

ახალი მსოფლიო წესრიგის კონტურები და გლობალურ ეკონომიკაში საქართველოს ეფექტიანი ჩართვის პერსპექტივა

 doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.01 ჟურნალი N 2. 2025 თანამედროვე მსოფლიო წესრიგს, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ჩამოყალიბდა და 1990-იანი წლების დასაწყისიდან კორექტირება განიცადა, წესებზე დამყარებულ წესრიგს უწოდებენ. ის გულისხმობს საერთაშორისო ორგანიზაციების მნიშვნელოვან როლს მსოფლიო პოლიტიკაში, ეროვნული სახელმწიფოების სუვერენიტეტის პატივისცემას და მათი საზღვრების ხელშეუხებლობას.
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ნოდარ კერესელიძე

საქართველოს სოფლის განვითარების ეროვნული ინტერვენციების შესაბამისობა ევროკავშირის საერთო სასოფლო - სამეურნეო პოლიტიკის (CAP) მიზნებთან

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.02 ჟურნალი N 2. 2025 2014 წელს, საქართველოსა და ევროკავშირს შორის გაფორმებული ასოცირების შეთანხმება ითვალისწინებს პოლიტიკის დაახლოებასა და თანამშრომლობას სოფლის განვითარების სფეროში. გარდა ამისა, საქართველო, როგორც ევროკავშირის წევრობის კანდიდატი ქვეყანა, ევროკავშირში ინტეგრაციის პროცესის ფარგლებში იღებს ვალდებულებას სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარების
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ჟანა თოლორდავა

კომპიუტერული სიმულაციური მოდელების მნიშვნელობა სწავლების ხარისხის ამაღლებაში

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.03 ჟურნალი N 2. 2025 სწავლების ეფექტიანი ფორმების შერჩევა და სასწავლო პროცესში მათი დანერგვა დღეს კიდევ უფრო დიდ აქტუალურობას იძენს უმაღლეს სკოლაში მიმდინარე რეფორმებთან, განათლების გლობალიზაციასთან დაკავშირებით. ამ პროცესებმა უფრო დიდი მოთხოვნები წაუყენეს სტუდენტების პროფესიული მომზადების ორგანიზაციას და წინა პლანზე დადგა მათი შემეცნებითი აქტივობის
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ზაზა სოფრომაძენანა შაშიაშვილიბესარიონ სიმონიშვილი

ხელოვნური ინტელექტის (AI) ინტეგრაციის ბარიერების დაძლევის სტრატეგია საქართველოს ფარმაცევტულ სექტორში

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.04 ჟურნალი N 2. 2025 გლობალურ დონეზე, ხელოვნური ინტელექტის ინტეგრაცია ფარმაცევტულ პრაქტიკაში, სწრაფად ვითარდება. ამ ეტაპზე, ის განიხილება, როგორც ერთ-ერთი თანამედროვე და პერსპექტიული გზა სამკურნალო საშუალებების მართვის, მომსახურების ოპტიმიზაციისა და პერსონალიზებული მკურნალობის მიმართულებით. ფარმაციის სფეროში ხელოვნური ინტელექტი მნიშვნელოვან როლს ასრულებს
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ეთერ ხარაიშვილიინეზა გაგნიძეია ნაცვლიშვილინინო დამენიათამარ ათანელიშვილითამარ ლაზარიაშვილინინო ლობჟანიძელელა ადუაშვილი

გეოეკონომიკური ფრაგმენტაცია: გამოწვევები და შესაძლებლობები მცირე და საშუალო ბიზნესის განვითარებისათვის საქართველოში

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.05 ჟურნალი N 2. 2025 სტატიაში გაანალიზებულია დეგლობალიზაციის პროცესი, შეფასებულია დეგლობალიზაციით გამოწვეული გეოეკონომიკური ფრაგმენტაციის ტენდენციები. დასაბუთებულია, რომ გეოეკონომიკური ფრაგმენტაცია კრიტიკულ გამოწვევას წარმოადგენს მცირე და საშუალო ბიზნესის განვითარებისათვის. ბიბლიოგრაფიული კვლევით გამოვლენილია საკვლევი პრობლემის თეორიული და ემპირიული
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ შოთა ვეშაპიძერამაზ ოთინაშვილიმერაბ ვანიშვილი

„კონკურენტული ინტელექტის“ (CI) როლი ბიზნესის კონკურენტული უპირატესობის ჩამოყალიბებაში

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.06 ჟურნალი N 2. 2025 ნაშრომის ძირითადი მიზანია კონკურენტული დაზვერვის თეორიული მიდგომების განვითარების შესწავლა და მათი სისტემური ჩამოყალიბება ორგანიზაციული მართვის კონტექსტით. ასევე, კონკურენტული დაზვერვის გამოყენების თანამედროვე ტენდენციებისა და ბიზნესში მისი პრაქტიკული დანერგვის მიმართულებების გამოკვეთა.კვლევა ფოკუსირებულია იმ თეორიულ მიდგომებზე,
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ხათუნა ბერიშვილი

საქართველოში მცირე ბიზნესსუბიექტებზე მოქმედი ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორების ნეგატიური შედეგების გამოვლენა და დაძლევა

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.07 ჟურნალი N 2. 2025 მცირე ბიზნესი წარმოადგენს საბაზრო ეკონომიკის საფუძველს და საზოგადოების ეკონომიკური განვითარების მნიშვნელოვან წყაროს. XX საუკუნის 90-იანი წლებიდან გატარებული რეფორმების შედეგად, საქართველოს ეკონომიკა დაეფუძნა თავისუფალი ბაზრის პრინციპებს, სადაც ეკონომიკური ზრდის ძირითად წყაროსა და სოციალური განვითარების საფუძველს წარმოადგენს
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ლალი ყიფშიძე

ჯანდაცვის ბიზნესის განვითარების ტენდენციები საქართველოში

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.08 ჟურნალი N 2. 2025 საქართველოს ჯანდაცვის სექტორი ბოლო ორი ათწლეულის განმავლობაში განიცდის არსებით ცვლილებებს, რაც აისახება როგორც სერვისების მიწოდების მოდელების ტრანსფორმაციაში, ასევე კერძო სექტორის მზარდ მონაწილეობაში. წარმოდგენილი სტატია მიზნად ისახავს ჯანდაცვის ბიზნესის განვითარების ტენდენციების ანალიზს საქართველოში და ეფუძნება 2015-2024 წლების
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ მანანა ალადაშვილითამარ თამარაშვილინანა რინკიაშვილინელი ცქიტიშვილი

კახეთის რეგიონში ტურისტული მომსახურების მიმწოდებელთა საქმიანობის კვლევითი ანალიზი

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.09 ჟურნალი N 2. 2025 უმნიშვნელოვანესია ტურიზმის ბიზნესის როლი ქვეყნის რესურსული პოტენციალის ამოქმედების, ეკონომიკის სტაბილური განვითარების, მოსახლეობის დასაქმების, მათი შემოსავლების დონის ამაღლების და სხვა სოციალური პრობლემების გადაჭრის საქმეში.საქართველო ცნობილია, როგორც ყველა სეზონის ტურისტული ქვეყანა, გამორჩეული თავისი კულტურული და ბუნებრივი
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ლეილა ღუდუშაური

ფიზიკური პირების ვადაგადაცილებული სესხების მართვის გამოწვევები და ტენდენციები საქართველოს კომერციულ ბანკებში

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.10 ჟურნალი N 2. 2025 ფიზიკური პირების ვადაგადაცილებული სესხები ერთ-ერთ ურთულეს გამოწვევას წარმოადგენს, ქვეყანაში არსებული, არამდგრადი პოლიტიკურ–ეკონომიკური განვითარების ფონზე. ეს საკითხი კომერციული ბანკებისა და მათი მომხმარებლის პრობლემას სცდება, იძენს მასშტაბურ ხასიათს და საზოგადოებრივ–სახელმწიფოებრივი გამოწვევაა. ვადაგადაცილებული სესხების პორტფელის
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ აბუბაქარ ჰუალედიაჰმედ მახლუფიალი ბენტაიბიჰასიბა ალმი

ალჟირის საბანკო სექტორის მიმზიდველობის კვლევა SWOT ანალიზის გამოყენებით

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.11 ჟურნალი N 2. 2025 SWOT მოდელი არის გარემოს ანალიზისათვის ერთ-ერთი ყველაზე ფართოდ გამოყენებადი ინსტრუმენტი, რომელსაც სხვადასხვა ორგანიზაცია, მათ შორის ბანკები იყენებენ სტრატეგიული მიმართულების ჩამოყალიბებაში მისი გადამწყვეტი როლის გამო. ის ეხმარება ბანკებს განსაზღვრონ თავიანთი სამომავლო ხედვა ბაზარზე და ზუსტად შეაფასონ თავიანთი კონკურენტული პოზიცია. ეს
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ ლია კოდელაშვილი

რა ვიცით შესაბამისობის რისკის შესახებ და შესაძლებელია თუ არა მისი შეფასება

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.12 ჟურნალი N 2. 2025 რისკი, ნებისმიერი საქმიანობის სფეროს, ადამიანის ქმედების თუ უმოქმედობის თანმდევია. რაც უფრო წინ მიდის სამყარო, გზადაგზა ამ პროცესში ახალი რისკი ვლინდება. როგორც პრაქტიკული გამოცდილება გვიჩვენებს, კომპანიები წარმატებას აღწევენ მხოლოდ მაშინ, როცა მათ მიერ მიღებული რისკი გონივრულია, კონტროლდება და არ სცდება მათი ფინანსური შესაძლებლობისა და
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ გიორგი ფარესიშვილი

კაპიტალის ბაზრის ჰაბი პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში: საფონდო ბირჟების განვითარების შედარებითი ანალიზი

doi.org/10.52340/eab.2025.17.02.13 ჟურნალი N 2. 2025 საფონდო ბირჟა, როგორც კაპიტალის ბაზრის ფუნქციონირების ძირითადი ჰაბი, მნიშვნელოვან როლს ასრულებს კომპანიებისთვის კაპიტალის მოზიდვის პროცესში, ინვესტორებისთვის ფასიანი ქაღალდებით ვაჭრობის შესაძლებლობების შექმნასა და ეკონომიკური განვითარების ხელშეწყობაში (Fabozzi, F. J., et al, 2014; OECD, 2016). პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში საფონდო ბირჟების განვითარება რთული პროცესი
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘ დავით სიხარულიძე

უმნიშვნელოვანესი სამეცნიერო გამოკვლევა არატრადიციული ეკონომიკის შესახებ

საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდგომ, 1990-იანი წლების დასაწყისში, საქართველო მრავალი რთული პრობლემის წინაშე აღმოჩნდა. ქვეყანას ერთდროულად მოუწია სამოქალაქო კონფლიქტების, ტერიტორიული პრობლემებისა და ეკონომიკური სისტემის ფუნდამენტური ცვლილების გამოწვევებთან გამკლავება. ცენტრალიზებული გეგმური ეკონომიკიდან საბაზრო პრინციპებზე გადასვლა მიმდინარეობდა მწვავე პოლიტიკური და
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘

პროფესორი ნუგზარ პაიჭაძე – 85 წლისაა

 გამოჩენილი მეცნიერი, ღვაწლმოსილი პედაგოგი და უმაღლესი სკოლის         ორგანიზატორი პროფესორი ნუგზარ პაიჭაძე დაიბადა 1940 წლის 22 ივნისს,   სამტრედიის რაიონის სოფელ გამოჩინებულში, მარგალიტა და       ნიკოლოზ   პაიჭაძეების მრავალშვილიან ოჯახში. მან 1958 წელს წარჩინებით დაამთავრა   ჩოხატაურის რაიონის საჭამიასერის საშუალო სკოლა. აღსანიშნავია, რომ 
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘

პროფესორი მირიან ტუხაშვილი - 80

 პროფესორი მირიან ტუხაშვილი დაიბადა 1945 წლის 23 აპრილს სიღნაღის რაიონის სოფელ   ბოდბისხევში მასწავლებლის ოჯახში. 1969 წელს დაამთავრა ივანე ჯავახიშვილის სახელობის   თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი „შრომის ეკონომიკის“ სპეციალობით. ამავე   სპეციალობით დაიცვა საკანდიდატო და სადოქტორო დისერტაციები. 1971 წლიდან დღემდე   თსუ-ის ლექტორია, კითხულობს სხვადასხვა
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘

პროფესორი რევაზ გველესიანი – 70

 ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ეკონომიკისა და   ბიზნესის ფაკულტეტის ეკონომიკური პოლიტიკის კათედრის ხელმძღვანელს, ეკონომიკურ   მეცნიერებათა დოქტორს, პროფესორს,   საქართველოს ეკონომიკურ მეცნიერებათა აკადემიის   აკადემიკოსს, ჩვენი ჟურნალის სარედაქციო კოლეგიის წევრს რევაზ გველესიანს 70 წელი   შეუსრულდა. რევაზ
2025-07-06
ჟურნალი ნომერი 2 ∘

პროფესორი რევაზ კაკულია

 გარდაიცვალა თვალსაჩინო მეცნიერი, პედაგოგი და სახელმწიფო მოღვაწე,   საქართველოს  ეკონომიკურ მეცნიერებათა აკადემიის ნამდვილი წევრი, ეკონომიკურ   მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი რევაზ კაკულია. რევაზ კაკულია დაიბადა 1936 წლის 1 სექტემბერს აბაშის რაიონის სოფ. ნორიოში. მამა   შალვა კაკულია მეორე მსოფლიო ომში დაიღუპა და ობლად დარჩენილი სამი   მცირეწლოვანი
2025-07-06